Making of Slow Chair

Sinds twee jaar bezint men zich in Weil am Rhein weer hernieuwd op de roots van de firma, waarbij de nadruk bij de productie weliswaar jarenlang op het kantoor heeft gelegen, maar die oorspronkelijk toch met zitmeubels voor het wooninterieur groot geworden is. De bekendste woonmeubels, en al sinds jaar en dag klassiekers van het moderne design, zijn bijvoorbeeld de Lounge Chair van Ray en Charles Eames – maar ook de Aluminium Group van Eames, die Vitra al sinds 1958 op de Europese markt verkoopt. De Indoor-Outdoor Reclining Armchair uit deze groep diende dan ook als voorbeeld voor de ontwikkeling van de Slow Chair. "De zogeheten Aluchair was min of meer het prototype van een stoel, die zowel binnen als buiten gebruikt kan worden," verklaart Eckart Maise, manager van de afdeling Vitra Home. "Vandaag de dag verplaatst het wonen de hele zomer door zich steeds meer naar buiten toe. Dat vraagt om meubels die een esthetische vormgeving en een hoog comfort verenigen met materiaaleigenschappen die althans een tijdelijk gebruik op het terras, het balkon of in de tuin mogelijk maken."

De gebroeders Bouroullec werken al vanaf het eerste begin als designers voor de in 2004 in het leven geroepen Home Collection van Vitra, hebben hieraan tot nu toe wandmeubels, bijzet- en eettafels, het Zip Carpet en de Algues bijgedragen, en kregen nu opdracht "een relatief gunstig geprijsde, lichte fauteuil met een zekere transparantie" (in de woorden van Maise) te ontwerpen. Het kousprincipe, vertaald in een vocht- en UV-bestendig polyestertricot, paste hier uiteraard perfect in. Er was één probleem: de driedimensionaal gebreide bekleding zo te maken dat deze over een onderstel van staalbuis gespannen een esthetische en ergonomische vorm oplevert die ook nog eens stabiel is en lang meegaat, bleek bij de productieontwikkeling nog een lastig karwei. Vitra had al wel ervaring met 3D-weefsels; op de Orgatec laat de firma onder meer een nieuwe bureaustoel van de Bouroullecs zien waarvoor een soortgelijk materiaal is gebruikt. Het bekledingsmateriaal van de Slow Chair is echter nog zachter en elastischer dan de tegenwoordig veelbesproken "afstandsweefsels", die steeds meer toepassing vinden in de matrassen- en auto-industrie, en die voor het eerst ook in ongewijzigde vorm als meubelovertrek werden gebruikt in de Lazy-loungechair die Patricia Urquiolas voor B&B ontwierp.

En daar ligt nu juist het knelpunt bij de constructie: "Stoelen met een stofbespanning moeten altijd relatief groot zijn, om niet met het frame in aanraking te komen. "Het uit twee aparte staalbuiselementen bestaande frame is daarom 95 centimeter breed en bijna net zo diep," vertelt Egon Bräuning, chef ontwikkeling bij Vitra. "De gebreide overtrek moet daarentegen veel kleiner uit de machine komen – het extreem elastische materiaal krijgt pas bij uitrekking de stabiliteit die ook voor een man van 120 kilo voldoende is." De breimachine werd talloze malen omgeprogrammeerd, en er werden ontelbare testbespanningen geproduceerd – een enorm tijdrovende onderneming, alleen voor een rugbekleding heeft de machine al zo’n twee uur nodig – op de stoel uitgeprobeerd en weer afgekeurd, tot uiteindelijk de optimale afmetingen voor de rugleuning en het zitvlak gevonden waren. "Het ruggedeelte heeft nu in onafgewerkte toestand ongeveer de afmetingen van een kinderpullover," zegt Erwan Bouroullec. De randen worden tot een slang gebreid waar de 25 millimeter dikke staalbuisstructuur, die het frame van de zitting en de rugleuning vormt, doorheen geschoven wordt; vervolgens worden beide elementen via de vier poten van drukgietaluminium aan elkaar geschroefd. Doordat de beide achterpoten langer zijn, wordt de rugleuning ter hoogte van de onderrug nog wat strakker gespannen. "De verschillen in spanning resulteren in strak en minder strak gespannen zones," licht Eckart Maise toe. "De gemiddelde materiaaldikte ligt echter om en nabij de twee millimeter, zodat de stoel de gewenste transparantie heeft en qua vorm toch heel plastisch overkomt."

Zo doet de stoel in typische Bouroullec-stijl tegelijkertijd vertrouwd – want herinnerend aan stoelcontouren uit de jaren ’50 – en met zijn heldere en lichte vormen toch verfrissend eigentijds aan. Bovendien ziet hij er van alle kanten goed uit, zelfs, of misschien wel juist, het constructieve ruggedeelte met de verlengde poten.

Op de door de gebroeders Bouroullec ontworpen Vitra-stand op de meubelbeurs van Milaan ontpopten de prototypen van de Slow Chair, die begin 2007 in vier of vijf kleuren en voor een prijs van onder de 1400 euro op de markt zal komen, zich al gauw tot de absolute publieksfavorieten: Wie eenmaal bij wijze van proef in de fauteuil heeft plaatsgenomen, wil er niet eens meer uit opstaan.

Slow Chair doet zijn naam, bedoeld als beschrijving van het moment van zitten gaan, dus nu al alle eer aan. En alsof de elastische tricotbekleding alleen al niet genoeg is, voorzien de Bouroullecs hun ontwerp ook nog eens van twee losse zitkussen in passende kleuren en van een wollen dek. "Die zijn helemaal afhankelijk van het gebruik toe te passen – of ik mij nu in de stoel neervlij om te lezen, te kletsen of gewoon te relaxen," aldus Erwan. En in de toekomst misschien ook met zijn tweetjes: in ieder geval bij Vitra is het basisconcept zo goed bevallen dat men samen met de broers al nadenkt over een chaise longue en een kleine bank als aanvulling op de stoel met het kousprincipe.